Πώς να καταπολεμήσετε τη μοναξιά

Τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να αισθάνεται ολοκληρωμένος και ευτυχισμένος; Πολλοί θα απαντήσουν η επαγγελματική καριέρα, τα χρήματα, η φήμη, ο γάμος, η οικογένεια, οι φίλοι κ.ά.. Πίσω από όλα αυτά όμως κρύβεται ένας απλός και καθοριστικός παράγοντας στη ζωή μας: η παρουσία των άλλων. Η ανάγκη να έχουμε ανθρώπους γύρω μας είναι έμφυτη, αν και συχνά μπορεί να νιώθετε μοναξιά ενώ έχετε γύρω σας ανθρώπους, ακόμα και μέσα σε μία σχέση ή στην οικογένειά σας. Η βαθιά και διάχυτη αίσθηση της μοναξιάς μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην ψυχική και σωματική υγεία ενός ανθρώπου. Έρευνες εκτιμούν ότι πάνω από το 40% του πληθυσμού θα νιώσει με πόνο κάποια στιγμή στη ζωή του τις συνέπειες της μοναξιάς.

Κατανοώντας τη μοναξιά

• Η μοναξιά δεν εξαρτάται από τον αριθμό των φίλων που έχετε. Μπορεί να πιστεύετε ότι η έλλειψη ανθρώπων στη ζωή σας είναι η μοναδική αιτία για τη μοναξιά σας. Ίσως και να ζηλεύετε τους άλλους που έχουν ανθρώπους γύρω τους. Όμως η μοναξιά είναι ένα υποκειμενικό βίωμα που δε συγκρίνεται. Στην πραγματικότητα είναι η υποκειμενική ποιότητα των σχέσεων εκείνη που μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε συναισθηματικά και κοινωνικά απομονωμένοι.
• Ο γάμος μπορεί να είναι μοναχικός. Περισσότερο από το 60% των ανθρώπων που δηλώνουν ότι νιώθουν αφόρητη μοναξιά μπορεί να είναι παντρεμένοι. Κι αυτό γιατί πιστεύουν ότι ο σύντροφός τους δεν μπορεί να τους προσφέρει μία βαθιά σχέση με κατανόηση και ουσιαστική επικοινωνία. Συχνά όμως μπορεί και να είναι μια δική τους διαστρεβλωμένη αντίληψη εξαιτίας της μοναξιάς, που μειώνει την αξία της σχέσης και έτσι υποτιμούν τις όμορφες στιγμές που ζουν.
• Το σώμα αντιδρά στη μοναξιά. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η μοναξιά επηρεάζει το σώμα μας: αυξάνει την πίεση του αίματος και τη χοληστερόλη, με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος μιας καρδιαγγειακής νόσου. Ακόμη μειώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι που νιώθουν μόνοι αισθάνονται περισσότερο το κρύο. Το γεγονός αυτό παραπέμπει σε πρωτόγονους εξελικτικούς μηχανισμούς, ως αντίδραση στον εξοστρακισμό από τη φυλή και τη ζέστη της εστίας, άρα και την περιπλάνηση στο κρύο.
• Η μοναξιά αυξάνει τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο. Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της μοναξιάς είναι εμφανείς, αφού αυξάνει το στρες και επιβαρύνει ενδεχόμενη εμφάνιση κρίσεων πανικού και κατάθλιψης. Μελέτες όμως δείχνουν ότι όλες αυτές οι επιπτώσεις στο ανθρώπινο σώμα επηρεάζουν μακροπρόθεσμα και τη σωματική υγεία και μακροζωία. Η χρόνια μοναξιά αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 14%.

Απελευθερωθείτε από τη μοναξιά

1. Γίνετε δοτικοί. Η έκφραση συναισθημάτων προς τους άλλους μπορεί να σας βοηθήσει σημαντικά. Έρευνες δείχνουν ότι η ανατροφή ή η επαφή με παιδιά, η διδασκαλία και η ενασχόληση με ένα κατοικίδιο μπορεί να αμβλύνει την αίσθηση της μοναξιάς και να σας βοηθήσει να συνδεθείτε με τους ανθρώπους γύρω σας.
2. Φροντίστε το σώμα σας. Το στρες και η απομόνωση ταλαιπωρούν το σώμα σας και σας κάνουν ευάλωτους σε ψυχοσωματικά συμπτώματα. Φροντίστε το και γυμνάστε το. Επιλέξτε ομαδικές δραστηριότητες που θα σας φέρουν σε επαφή με άλλους ανθρώπους και θα νιώσετε μέρος ενός συνόλου με κοινό σκοπό.
3. Κοιμηθείτε καλά. Το συχνότερο πρόβλημα της μοναξιάς είναι η έλλειψη ποιοτικού ύπνου. Είτε εξαντλείτε τον εαυτό σας πριν κοιμηθείτε για να αποφύγετε τις αρνητικές σκέψεις, είτε ο ύπνος σας είναι διακεκομμένος και ανήσυχος το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Η έλλειψη ποιοτικού ύπνου μειώνει την ενέργειά σας και αυξάνει την κακή διάθεση που εντείνει το αίσθημα της μοναξιάς.
4. Αναλάβετε πρωτοβουλίες. Αν έχετε απομονωθεί κοινωνικά φροντίστε να ενεργοποιηθείτε. Κάντε εθελοντισμό ή μια δραστηριότητα που σας αρέσει προκειμένου να κάνετε νέες γνωριμίες με κοινά ενδιαφέροντα. Δημιουργήστε το δικό σας κύκλο που θα ανακουφίσει το αίσθημα της μοναξιάς. Χρησιμοποιείστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκειμένου να έρθετε σε επαφή με ανθρώπους που έχετε χαθεί ή δεν επικοινωνείτε συχνά. Θα σας εκπλήξει πόσοι άνθρωποι αισθάνονται κι αυτοί μοναξιά και είναι θετικοί να μοιραστούν χρόνο μαζί σας.
5. Σκεφτείτε αισιόδοξα. Προσεγγίστε τους άλλους αισιόδοξα. Ακόμα κι αν φοβάστε την απόρριψη προσπαθήστε να αντιμετωπίσετε τους ανθρώπους γύρω σας θετικά κι όχι καχύποπτα. Θα τους βοηθήσει κι εκείνους να σας ανταποδώσουν τα θετικά συναισθήματα.
6. Δώστε νόημα στη ζωή σας. Καταλάβετε τι σας λείπει πραγματικά και πώς μπορείτε να το αναπληρώσετε. Η μοναξιά σας φέρνει αντιμέτωπο με τον εαυτό σας και τα κενά που έχετε στην αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή σας. Ενισχύστε τον εαυτό σας και κοιτάξτε μακροπρόθεσμα τη ζωή σας. Θα χρειαστείτε ένα κίνητρο για να συνεχίσετε την προσπάθεια και είστε ευτυχισμένοι. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που δίνουν νόημα στη ζωή τους και κάνουν όνειρα για το μέλλον είναι θετικοί και απολαμβάνουν τις ανθρώπινες σχέσεις, μετατρέποντας ακόμα και τις στιγμές μοναξιάς σε δημιουργική μοναχικότητα κατά την οποία είναι δημιουργικοί και αισθάνονται ευτυχία.